Jak najszybciej, najtaniej i najwygodniej udostępnić klip video we wszystkich możliwych jezykach? Dodać napisy! Zobacz, jak wygląda proces tworzenia napisów.
Subtitling oznacza tworzenie napisów dialogowych do filmu. Najczęściej spotyka się dwa rodzaje napisów:
- Napisy miękkie (soft subtitles, closed captions) to napisy, które nie są częścią video, można je w każdej chwili wyłączyć i przechowuje się je w osobnym pliku.
- Napisów twardych (hardcoded subtitles, open captions) nie trzeba uruchamiać z osobnego pliku, gdyż są zintegrowane z obrazem, stąd proces ich tworzenia jest potocznie nazywany “wypalaniem”. Lionbridge tworzy głównie napisy twarde. Oto jak powstają:
- Transkrypcja
Video od klienta trafia do naszych koordynatorów językowych, którzy przygotowują transkrypcję w języku oryginału do formatu .srt.
Przykładowy fragment pliku .srt
Tekst jest formatowany tak, by przestrzegał norm, np. dla języków łacińskich jest to maksymalnie 70 znaków ze spacjami na jeden napis podzielony na dwie linijki tekstu. Na tym etapie koordynatorzy pilnują też norm czasu wyświetlania. Następnie konwertują dane do formatu .xlz, po czym oba pliki wędrują do tłumaczy.
- Tłumaczenie
Tłumacze przekładają plik .xlz, używając pliku .srt jako punktu odniesienia, aby trzymać się wyznaczonego łamania i przerw w tekście. Co do zasady, tłumaczenie nie powinno być dłuższe od oryginału o więcej niż 20 procent. Największy kłopot ze zmieszczeniem się w normie mają teksty w języku francuskim, niemieckim i włoskim. W przypadku języków azjatyckich jest odwrotnie: napisy są krótkie, gdyż jeden znak oznacza z reguły całe słowo.
Przykładowe normy przetłumaczonych napisów? Proszę bardzo!
Dla języków łacińskich:
– maksymalnie 90 znaków na jeden napis podzielony na dwie linijki,
– czas wyświetlania napisów: 2-6 sekund.
Dla języków azjatyckich:
– maksymalnie 30 znaków podzielonych na 1-2 linijki,
– czas wyświetlania napisów: przynajmniej sekunda na każde 7 znaków.
Zasad jest, rzecz jasna, dużo więcej i wiele z nich jest wspólnych, np. takie, że napisy powinny kończyć się razem z ujęciem, maksymalne opóźnienie napisów (lag) powinno wynosić pół sekundy od początku zdania i sekundę po końcu zdania.
Najwięcej norm wiąże się jednak z zasadami podziału tekstu między poszczególnymi napisami oraz między linijkami w ramach jednego napisu, by zachować odpowiedni ciąg logiczny. Tu zasady bywają tak szczegółowe, że poszczególne języki potrafią mieć własne.
- Kontrola jakości
Przetłumaczone pliki .xlz wracają do koordynatorów językowych, którzy przeprowadzają techniczną kontrolę jakości na zgodę z normami Lionbridge. Kiedy tekst .xlz dostanie aprobatę, na jego bazie powstają pliki .srt dla poszczególnych języków.
- Wypalanie
Dział Multimediów konwertuje pliki tekstowe .srt do formatu .ass, dzięki czemu mogą nałożyć na niego estetyczne style na podstawie autorskich presetów stworzonych przez Lionbridge.
Przykładowy plik .ass ze stylem nałożonym na napisy
Style są potem modyfikowane do wizualnej estetyki filmu i preferencji klienta. Na koniec tworzony jest plik wsadowy .bat z autorskimi skryptami do ostatecznego wypalenia napisów na pliku video w odpowiedniej aplikacji.
Gotowe!
Dobre praktyki
- Napisy sprawdzają się w przypadku statycznych ujęć (tzw. “gadających głów”) oraz filmów, w których tekst mówiony jest na tyle wyraźny, by za napisami dało się nadążyć.
- Napisy nie sprawdzają się np. podczas prezentacji, kiedy oprócz tekstu mówionego na ekranie wyświetla się slajdy z dużą ilością informacji.
- Tłumaczenie audiowizualne powinno być ekonomiczne: im krótsze, tym lepiej.
- Napisy powinny znajdować się w tzw. bezpiecznej strefie ekranu (action-safe area), czyli na obszarze, który nie zostanie wycięty przy zmianie proporcji ekranu.
- Jeżeli materiał wyjściowy jest bardzo zły, można spróbować usunąć nieistotne partie tekstu (np. niemerytoryczne wtrącenia), zastosować krótsze synonimy, w ostateczności wydłużyć czas trwania video tam, gdzie nie będzie to widoczne (np. na statycznych ujęciach) lub po prostu… zaproponować voiceover zamiast napisów.
Dlaczego Liobridge?
Największą zaletą wyróżniającą subtitling w wykonaniu Lionbridge to połączenie automatyzacji z estetycznym ludzkim spojrzeniem. Dzięki temu napisy nie tylko powstają szybko, ale są dalece dostosowywane zarówno ze względu na ergonomię ich rozmieszczenia w poszczególnych ujęciach jak i sam ich wygląd oraz styl. Ktoś mógłby powiedzieć: “nad czym tu się zastanawiać, przecież to tylko napisy!”. Nie dla nas 
